
ဇုန်(အေ)နှင့် ဇုန်(ဘီ) ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် စီမံကိန်းကြောင့် ပြောင်းရွှေ့ရသည့်လူပုဂ္ဂိုလ်များအား ပြန်လည်နေရာချထားရန် သတ်မှတ်ခြင်း
၂၀၁၂၊ ဩဂုတ်မှ ၂၀၁၃၊ ဇန်နဝါရီလ အတောအတွင်း မြန်မာအစိုးရသည် သီလဝါ အထူးစီးပွားရေးဇုန် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုမူဝါဒအောက်တွင် သီလဝါ အထူးစီးပွားရေးဇုန် ဧရိယာ ဇုန်(A)နှင့် ဇုန်(B) နေရာများ၌ နေထိုင်သူ၊ သို့မဟုတ် ထွန်ယက်စိုက်ပျိုး နေသူများကို တရားဝင်သတိပေး အကြောင်းကြားမှု သုံးကြိမ် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
၂၀၁၃၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် စီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက်၍ သက်ရောက်မှု ရှိနိုင်သော လူပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် စပ်လျဉ်းပြီး အကြံပြု ဆွေးနွေးမှုများ စတင်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၃၊ ဧပြီလတွင် လူမှုစီးပွားသန်းခေါင်စာရင်း တစ်ရပ်ကို အထူးစီးပွားရေးဇုန် ဧရိယာ၌ စတင်ကောက်ယူခဲ့သလို ၂၀၁၃၊ ဇွန်လမှစတင်ပြီး အသေးစိတ် တွက်ချက်မှု စစ်တမ်းတစ်ရပ်ကိုလည်း ကောက်ခံခဲ့သည်။ ထိုစစ်တမ်းကောက်ယူမှုမှ ဆောက်လုပ်ရေး အဆောက်အအုံ၊ စီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက်၍ သက်ရောက်မှု ရှိနိုင်သော လူပုဂ္ဂိုလ်များ၏ စိုက်ပျိုးမြေ ဧရိယာနှင့် လူမှုစီးပွါးအခြေအနေစသည့် အချက်အလက်များကိုဖေါ်ထုတ်ခဲ့သည်။
ဇုန်(အေ)အတွက် ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဆိုင်ရာနောက်ခံသမိုင်း
သီလဝါ အထူးစီးပွားရေးဇုန် ဇုန်(A) တည်ဆောက်မည့် ဧရိယာကို ရန်ကုန်တိုင်း မြို့ရွာနှင့် အိုးအိမ်ဖွံ့ဖြိုးရေး ဦးစီးဌာန (DHSHD)က ၁၈၉၄ ခုနှစ် မြေသိမ်း အက်ဥပဒေနှင့်အညီ ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် သိမ်းယူခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ယင်းမြေနေရာ အသုံးပြုနေသူများကို မြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရက နစ်နာကြေး သတ်မှတ် ပေးအပ်ခဲ့သည်။
၂၀၁၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလတွင် JICA မှငွေကြေးထောက်ပံ့သော JICA ကျွမ်းကျင်သူအဖွဲ့၏နည်းပညာပံ့ပိုးမှုဖြင့် ဇုန်အေ အတွက်ပြန်လည်နေရာချထားရေးလုပ်ငန်းစီမံချက် (RWP) ကိုမြန်မာအစိုးရမှထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဇုန် အေအတွက်ပြန်လည်နေရာချထားခြင်းနှင့် IRPလုပ်ငန်း သည်မြန်မာအစိုးရ၏ပုဂ္ဂလိကနှင့်အများပြည်သူဆိုင်ရာမိတ်ဖက်များ၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများနှင့်ပထမဆုံးစီမံခန့်ခွဲသောအတွေ့အကြုံဖြစ်သည်။ RWP ကိုသက်ဆိုင်ရာမြန်မာအစိုးရ၊သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့်လူမှုရေးဆိုင်ရာထည့်သွင်းစဉ်းစားမှုများအတွက် JICAလမ်းညွှန်ချက်များနှင့်အဓမ္မပြန်လည်နေရာချထားရေးအတွက်ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေးမူဝါဒ (OP4.12) များအပေါ် အခြေခံ၍ ရေးဆွဲခဲ့သည်။
(https://www.worldbank.org/en/projects-operations/environmental-and-social-policies)
အကောင်အထည်ဖော်မှုအဆင့်သာမကPAPများအတွက်လမ်းညွှန်ချက်များ၏လိုအပ်ချက်များကိုသေချာစေရန်ထည့်သွင်းစဉ်းစားခဲ့သည်။
ပြန်လည်နေရာချထားရေးအကောင်အထည်ဖော်မှု
ဇုန် အေ နှင့် ဘီ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၏ပြန်လည်နေရာချထားရေးအကျဉ်းချုပ်
စီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရမည့်သူများအား အောက်ပါအချက်များနှင့်ကိုက်ညီသော လုပ်ငန်းစီမံချက်ကို အခြေခံ၍ ပြန်လည်နေရာချထားခြင်းအကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။
ပြန်လည်နေရာချထားခြင်း၏လူမှုရေးနှင့်စီးပွားရေးဆိုင်ရာအကျိုးသက်ရောက်မှုများအတွက် JICA ၏ပတ်ဝန်းကျင်နှင့်လူမှုရေးဆိုင်ရာထည့်သွင်းစဉ်းစားမှုလမ်းညွှန်ချက်များနှင့်ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ပတ်၀န်းကျင်နှင့်လူမှုကာကွယ်စောင့်ရှောက်မှုမူဝါဒများအပေါ် အခြေခံ၍ ရေးဆွဲသည်။
ဇုန်အေ၏ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအရဖြစ်ပေါ်လာသည့် ပထမဆုံးပြန်လည်နေရာချထားခြင်း ကြောင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေးလုပ်ငန်းကို၂၀၁၃ ခုနှစ်၊ နို ၀ င်ဘာလတွင် စတင်အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။ ထို့နောက်ဇုန် ဘီ၏ ပြန်လည်နေရာချထားခြင်းလုပ်ငန်းသည် သက်ဆိုင်ရာ RWP ကိုရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့မှအတည်ပြုသည့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်ဇန်နဝါရီလနောက်ပိုင်းတွင်စတင်ခဲ့သည်။
ဇုန်အေနှင့်ဘီပြန်လည်နေရာချထားရေးနှစ်ခုစလုံးတွင်ပြန်လည်နေရာချထားရေးနေရာသို့ရွှေ့ပြောင်းရသူများအတွက်အစားထိုးမြေကွက်များနှင့်အိမ်များကိုပေးအပ်ခဲ့သည်။
ဇုန်အေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအရပြန်လည်နေရာချထားခြင်း
စီမံကိန်းကြောင်းရွှေ့ပြောင်းရသူ စုစုပေါင်း ၃၈၂ ဦး ပါ ၀ င်သည့် အိမ်ထောင်စုပေါင်း ၈၁ စုသည်ဇုန်အေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဧရိယာမှပြောင်းရွှေ့ခံခဲ့ရသည်။၆၈အိမ်ထောင်စုသည်သီလဝါအထူးစီးပွားရေးဇုန်အနီးရှိအထူးဆောက်လုပ်ထားသောပြန်လည်နေရာချထားရေးနေရာ(RS)သို့ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။
ဇုန်အေ ပြန်လည်နေရာချထားရေးနေရာ ရှိ စီမံကိန်းကြောင်းရွှေ့ပြောင်းရသူများကို (ပေ ၂၅ x ပေ၅၀) အကျယ်အဝန်းရှိသော အိမ်မြေကွက်များ ပေးခဲ့သည်။
ပြန်လည်နေရာချထားသောနေရာတွင်အစားထိုးအိမ်များပေးခြင်း(သို့မဟုတ်) ပြန်လည်နေရာချထားသောနေရာတွင်ကိုယ်ပိုင်အိမ်ဆောက်လိုသူများကို အိမ်ဆောက်လုပ်ရေးကုန်ကျစရိတ်နှင့်ညီမျှသောထောက်ပံ့ငွေများကို ပေးခဲ့သည်။ အိမ်တစ်အိမ်စီတိုင်းသည် ၄ င်းတို့၏အိမ်အသစ်ဆောက်လုပ်ရာတွင်ယခင်အိမ်မှပစ္စည်းများကိုသုံးနိုင်ကြသည်။ ထောက်ပံ့သောအစားထိုးအိမ်၏ကြမ်းခင်းဧရိယာသည် လက်ရှိအိမ်ထက်သေးငယ်ပါက ကြမ်းခင်းဧရိယာ၏ကွာခြားချက်အတွက်လက်ရှိဈေးကွက်ပေါက်ဈေးနှင့်ညီမျှသောလျော်ကြေးငွေကိုကူညီထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။
ဇုန်ဘီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအရပြန်လည်နေရာချထားခြင်း
မြန်မာ-ဂျပန်သီလဝါဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလီမိတက် (MJTD) သည်ဇုန်ဘီအားအဆင့်ဆင့်ဖော်ဆောင်ခဲ့သောကြောင့် ရေးဆွဲထားသောRWP ကို အခြေခံ၍ ဇုန်ဘီဆောက်လုပ်ရေးဧရိယာအတွင်းစီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရမည့်သူများကိုပြန်လည်နေရာချထားခဲ့သည်။Since
ပထမ ဦး စွာ ဇုန်ဘီ၏ပထမဆုံး ပြန်လည်နေရာချထားရေးလုပ်ငန်းစီမံချက်ဧရိယာ၏ စီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရမည့်သူများသည်အများပြည်သူနှင့်ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ခြင်းအစည်းအဝေးသို့တက်ရောက်ခဲ့သည်။ မြန်မာအစိုးရနှင့် ၎င်း တို့၏ညှိနှိုင်းတိုင်ပင်မှု၏ရလဒ်ကိုထင်ဟပ်လျက် စီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရမည့်သူများကိုပြန်လည်နေရာချထားရေးအတွက်အောက်ပါနည်းလမ်းများအားအဆိုပြုထားသည်။
- မြန်မာအစိုးရ သည် သီလဝါအထူးစီးပွားရေးဇုန် အရှေ့ဘက် ၆ ကီလိုမီတာ ကွာဝေးသောကျောက်တန်းမြို့နယ်မြိုင်သာယာရပ်ကွက်ရှိ ပြန်လည်နေရာချထားရေးနေရာသို့ ပြန်လည်နေရာချထားခြင်း
- စီမံကိန်းကြောင့်ပြောင်းရွှေ့ရမည့်အိမ်ထောင်စုများ အဆိုပြုထားသောသတ်သတ်မှတ်မှတ်နေရာတစ်ခုသို့ပြန်လည်နေရာချထားခြင်း
ရွေးချယ်မှု(၁) အတွက် ပြန်လည်နေရာချထားသောနေရာနှင့်လိုအပ်သောအခြေခံအဆောက်အအုံများကို တူညီသောနေထိုင်ရေးနှင့်လူမှုရေးအခြေအနေများအားဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားနိုင်စေရန်သင့်လျော်သောစီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရမည့်အိမ်ထောင်စုများနှင့်ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုအရစီမံကိန်းဧရိယာအနီးအနားတွင်ထောက်ပံထားသည်။အခြေခံအားဖြင့်စီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရမည့်အိမ်ထောင်စုများ၏ပိုမိုကောင်းမွန်သောအသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှုပြန်လည်ထူထောင်နိုင်ရေးအတွက်ငွေကြေးအထောက်အပံ့များထက်ငွေကြေးနှင့်မသက်ဆိုင်သော အကူအညီတစ်ရပ်အဖြစ် ပြန်လည်နေရာချထားသောနေရာကို ဦးစားပေးဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ရွေးချယ်မှု(၂)အတွက်၎င်းကို မြန်မာအစိုးရ၏ အထူးအစီအစဉ်အနေဖြင့် လက်ခံသည်။စီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရမည့်အိမ်ထောင်စုများတွင်အထူးစဉ်းစားဆင်ခြင်စရာအကြောင်းပြချက်တစ်ခုရှိခဲ့ပါက(ဥပမာကျန်ရှိနေသေးသောမိသားစု၊ဆွေမျိုးများသို့မဟုတ်ရပ်ရွာလူထုအနီးတွင်နေထိုင်ခြင်းသို့မဟုတ်ကျန်ရှိသည့်လယ်မြေမြေအနီးတွင်နေထိုင်ခြင်းကိုနှစ်သက်ခြင်း)နှင့်ပြန်လည်နေရာချထားသောနေရာမှလွဲ၍အခြားနေရာတစ်ခုသို့ကိုယ်တိုင်ပြောင်းရွှေ့ရန်တောင်းဆိုပါအိမ်ထောင်စု၏တောင်းဆိုချက်ကိုပြန်လည်နေရာချထားရေးကော်မတီ၏မြို့နယ်အဆင့်ကော်မတီမှသေချာစွာစဉ်းစားပြီးရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့သို့အစီရင်ခံတင်ပြကာသဘောတူညီခြင်းဖြစ်သည်။မြေကွက်ဝယ်ယူရန်နှင့်မြေကွက်ပေါ်တွင်အိမ်တစ်လုံးဆောက်လုပ်ရန်အတွက်လုံလောက်သောအထောက်အထားစာရွက်စာတမ်းများ/အထောက်အထားများကိုတင်ပြပြီးနောက်ပြန်လည်နေရာချထားရေးနေရာရှိမြေကွက်နှင့်ညီမျှသောငွေကြေးအထောက်အပံ့ကိုသက်ဆိုင်ရာစီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရမည့်အိမ်ထောင်စု သို့ပေးအပ်သည်။
၂၀၂၀ ဒီဇင်ဘာလအရ အောက်ပါ အိမ်ထောင်စုအရေအတွက်ကို ပြန်လည်နေရာချထားရေးနေရာသို့နေရာချထားခဲ့သည်။
ဇုန်ဘီ၏စီမံကိန်းကြောင့်ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ရသည့်အိမ်ထောင်စုများ
အမျိုးအစားများ | Total |
ပြန်လည်နေရာချထားရေးနေရာသို့ပြောင်းရွှေ့သည့် အိမ်ထောင်စုများ | ၉၁ အိမ်ထောင်စု |
မိမိကိုယ်တိုင်ပြန်လည်နေရာချထားမည့်နေရာအားရွေးချယ်သော အိမ်ထောင်စုများ | ၇၁ အိမ်ထောင်စု |
စီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရမည့်သူများအတွက် ပြန်လည်နေရာချထားရေး
ပြန်လည်နေရာချထားရေးနေရာသည် ကျောက်တန်းမြို့နယ်၊ ညောင်ဝိုင်းကျေးရွာအုပ်စုရှိ ဘန်ဘွေးကုန်းဆည်အနီး မြိုင်သာယာ(၃)ရပ်ကွက် တွင်တည်ရှိသည်။ အဆိုပါနေရာသည် မြို့ရွာနှင့်အိုးအိမ်ဖွံ့ဖြိုးမှုဦးစီးဌာနDHSHD မှဝယ်ယူသောမြေပေါ်တွင်ဖြစ်သည်။
ပြန်လည်နေရာချထားရေးနေရာ၌ ဇုန်အေနှင့်ဘီစီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရသည့်အိမ်ထောင်စုများ အတွက် အဓိကလူနေဧရိယာနှစ်ခုရှိသည်။
ဇုန်အေ စီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရမည့်သူများ၏ လူနေအိမ်ဧရိယာများတည်ဆောက်မှုကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလတွင်အိမ်နှင့်အခြေခံအဆောက်အအုံများဆောက်လုပ်ခြင်းဖြင့်စတင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၄ ခုနှစ်မတ်လအထိ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ပြန်လည်နေရာချထားရေးနေရာ၏စုစုပေါင်းခန့်မှန်းဧရိယာမှာ ၃ ဧကရှိပြီး စုစုပေါင်းလူနေအိမ်ရာ ၆၈ ကွက်ကိုတည်ဆောက်ခဲ့သည်။
ဇုန်ဘီ စီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရမည့်အိမ်ထောင်စုများ ၏လူနေအိမ်ဧရိယာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှစတင်ခဲ့သည်။ စုစုပေါင်း လူနေအိမ် ဧရိယာမှာ ၄.၂ ဟက်တာဖြစ်သည်။
ပြန်လည်နေရာချထားသောနေရာ၌ ကွန်ကရစ်လမ်း၊ ရေတွင်း ၆တွင်း၊ ရေမြောင်း နှင့်လျှပ်စစ်မီတာတပ်ဆင်ထားသောအိမ်များ ပါရှိသည်။ အဆိုပါနေရာတွင် ဇုန် အေ နှင့် ဘီ စီမံကိန်းကြောင့်ရွှေ့ပြောင်းရသည့်အိမ်ထောင်စုများအတွက်လူထုစင်တာများကိုလည်းဆောက်လုပ်ထားရှိသည်။
ပြန်လည်နေရာချထားရေးနေရာအနီးရှိအများပိုင်အဆောက်အအုံများ
သန်လျင်-ကျောက်တန်းလမ်းမတစ်လျှောက်ပြန်လည်နေရာချထားသောနေရာအနီးတွင်လူမှုရေးအခြေခံအဆောက်အအုံ (ဥပမာ- ကျောင်း၊ ကျန်းမာရေးစင်တာ၊ အုပ်ချုပ်ရေးရုံး၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းနှင့်ဘုရား) တို့ကိုအာက်ပါပုံနှင့်ဇယားတွင်ဖော်ပြထားသည်။
ပြန်လည်နေရာချထားသောနေရာအနီးရှိလူမှုရေးအခြေခံအဆောက်အအုံများ
စဉ် | ဖော်ပြချက် | တည်နေရာ |
၁ | မြိုင်သာယာကျေးလက်ကျန်းမာရေးစင်တာ | သန်လျင် – ကျောက်တန်းလမ်း |
၂ | မူကြိုကျောင်း | သန်လျင် – ကျောက်တန်းလမ်း |
၃ | အထက်တန်းကျောင်း | သန်လျင် – ကျောက်တန်းလမ်း |
၄ | ညောင်ဝိုင်းမူလတန်းကျောင်း | သန်လျင် – ကျောက်တန်းလမ်း |
၅ | ဘန့်ဘွေးကုန်းမူလတန်းကျောင်းအမှတ် ၁ | သန်လျင် – ကျောက်တန်းလမ်း |
၆ | ဘန့်ဘွေးကုန်းမူလတန်းကျောင်းအမှတ် ၂ | မြိုင်သာယာ ၁ ဧရိယာ |
၇ | ရှမ်းစုမူလတန်းကျောင်း | သန်လျင် – ကျောက်တန်းလမ်း |
၈ | ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံး | သန်လျင် – ကျောက်တန်းလမ်း |
၉ | အလင်းတန်းစာကြည့်တိုက် | သန်လျင် – ကျောက်တန်းလမ်း |
၁၀ | ပြည်တော်အေးကျောင်းတိုက် | မြိုင်သာယာ ၂ ဧရိယာ |
၁၁ | ညောင်ကန်အေးဘုန်းကြီးကျောင်း | မြိုင်သာယာ ၁ ဧရိယာ |
၁၂ | ဇမ္ဗူဥသျှောင်သီလရှင်စာသင်တိုက်နှင့် ဘုန်းတော်ကြီးသင်ပညာရေးကျောင်း | မြိုင်သာယာ ၁ ဧရိယာ |
၁၃ | ကျိုက်မြတ်ခမွန်စေတီ | သန်လျင် – ကျောက်တန်းလမ်း |
၁၄ | ဘုရား (ပေါ်တော်မူ) | သန်လျင် – ကျောက်တန်းလမ်း |
၁၅ | လူထုစင်တာ | မြိုင်သာယာရပ်ကွက် |